SWOT là gì? Hướng dẫn phân tích SWOT chi tiết nhất

---

Thuật ngữ SWOT hiện nay đang rất phổ biến, không chỉ trong kinh doanh mà còn là phân tích giúp tự đánh giá bản thân. Hãy cùng POS365 tìm hiểu định nghĩa về SWOT, tại sao nó lại hiệu quả khi bạn lên chiến lược kinh doanh. Ngoài ra, bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách làm phân tích SWOT chi tiết và lấy ví dụ cụ thể từ những những doanh nghiệp nổi tiếng hiện nay.

1. SWOT là gì?

SWOT là viết tắt của 4 thuật ngữ Tiếng Anh: Strengths - Điểm mạnh Weaknesses - Điểm yếu Opportunities - Cơ hội Threats - Đe dọa/thách thức. Đây là mô hình phân tích kinh doanh cực kỳ nổi tiếng dành cho các doanh nghiệp có mong muốn cải thiện hoạt động kinh doanh để xây dựng một nền tảng vững chắc, dài lâu. 

Swot là viết tắt của 4 thuật ngữ Tiếng Anh: Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats 

Hai yếu tố nội bộ trong doanh nghiệp gồm thế mạnh và điểm yếu. Đó có thể là danh tiếng và đặc điểm của doanh nghiệp, vị trí địa lý. Đây là yếu tố bên trong mà doanh nghiệp đó có thể cố gắng thay đổi được. Hai yếu tố bên ngoài đó là cơ hội và rủi ro. Ví dụ cụ thể đó là đối thủ, nguồn cung ứng, giá cả của thị trường,…. Những yếu tố này doanh nghiệp không thế kiểm soát được nên gọi là yếu tố bên ngoài. 

2. Phân tích SWOT là gì?

Sau khi đã biết swot là gì thì chúng ta cũng tìm hiểu về khái niệm phân tích SWOT là gì? Phân tích SWOT (tên Tiếng Anh là Swot Analysis) là một ma trận phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và mối đe dọa để đánh giá vị thế cạnh tranh của một công ty. Mục đích nhằm đánh giá các yếu tố bên trong, bên ngoài hoặc tiềm năng phát triển hiện tại và tương lai, từ đó lên kế hoạch chiến lược phù hợp. 

Phân tích SWOT là ma trận phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và mối đe dọa của doanh nghiệp

Phân tích swot personal analysis giúp bạn có cái nhìn thực tế, dựa trên dữ liệu về điểm mạnh, điểm yếu hay các sáng kiến trong ngành của nó. Doanh nghiệp cần tập trung phân tích chính xác, phù hợp với bối cảnh thực tế. Các công ty nên sử dụng nó như một hướng dẫn nhưng không nhất thiết phải thực hiện theo nó 100%. 

Tìm hiểu thêm: SWOT bản thân là gì? Cách phân tích SWOT bản thân từ A – Z

3. Tại sao cần phải phân tích mô hình SWOT?

Việc phân tích mô hình SWOT mang lại cho các doanh nghiệp rất nhiều lợi ích. Mô hình này góp phần giúp đội ngũ lãnh đạo, quản lý dễ dàng nắm bắt được tình hình về nguồn lực, cũng như lợi thế trong hoạt động của doanh nghiệp. Cùng với đó là những điểm doanh nghiệp cần nỗ lực cải thiện để phát triển hơn nữa trong hiện tại và tương lai. 

Doanh nghiệp hưởng lợi rất nhiều từ mô hình này

Chưa dừng lại ở đó, mô hình này còn giúp cho nhà quản lý dễ dàng đánh giá nguy cơ từ bên ngoài có thể tác động và ảnh hưởng tới doanh nghiệp. Cùng với đó là việc nắm bắt cơ hội trong thời điểm hiện tại hoặc trong tương lai. Thông qua những đánh giá cụ thể, tổng quan đó thì nhà lãnh đạo sẽ có cái nhìn rõ ràng hơn và đó là cơ sở để đội ngũ này lên kế hoạch đúng đắn, hạn chế được những rủi ro có thể xảy ra. 

4. Ưu và nhược điểm của mô hình SWOT

Chúng tôi sẽ đi vào phân tích ưu và nhược điểm của mô hình này để bạn đọc có cái nhìn tổng quan hơn, cụ thể:

4.1 Ưu điểm

• Không cần chi phí: đây là phương pháp phân tích tình hình kinh doanh hay các dự án do doanh nghiệp thực hiện. Thực hiện phân tích phương pháp này giúp doanh nghiệp có hướng đi đúng đắn, giúp tiết kiệm chi phí và mang tới hiệu quả cao. 

Doanh nghiệp sáng tạo ra nhiều ý tưởng mới mẻ

• Kết quả là điều quan trọng: thông qua phương pháp phân tích, doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức. Từ đó doanh nghiệp có thể rút ra ưu điểm ở đâu, cơ hội như thế nào, tận dụng thế mạnh ra sao để hoàn thành dự án thành công và biết điểm yếu ở đâu để khắc phục, vượt qua thách thức và giảm thiểu rủi ro. 

• Ý tưởng mới: từ việc phân tích 4 yếu tố điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức thì doanh nghiệp có thể sáng tạo ra những ý tưởng, sáng kiến mới mẻ. Mô hình này vô cùng hữu ích khi nó cho biết điểm lợi thế của doanh nghiệp ở đâu, nhược điểm và cả những mối đe dọa. Từ đó các nhà lãnh đạo sẽ đề ra những giải pháp khắc phục yếu điểm và đề ra các kế hoạch giảm thiểu rủi ro trong tương lai.

Xem ngay: 5 nhược điểm “ít ai biết” khi phân tích SWOT

4.2 Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm kể trên thì mô hình này còn tồn đọng một số nhược điểm đó là:

• Kết quả chưa thực sự sâu: ưu điểm của việc phân tích mô hình này là đơn giản thì đó cũng chính là nhược điểm bởi kết quả bạn nhận được chưa thực sự chuyên sâu nên phần nào chưa phản ánh đúng, chuẩn các yếu tố. Muốn hoàn thiện đánh giá, định hướng tổng quan thì không chỉ tập trung vào chuẩn bị dự án là đủ mà nó cần phải phản biện. 

Các kết quả phân tích chưa thực sự sâu

• Các nghiên cứu cần được thực hiện nhiều hơn: Muốn có được kết quả tốt thì doanh nghiệp cần thực hiện nhiều nghiên cứu hơn nữa mới có thể đưa ra bức tranh toàn cảnh. 

• Phân tích mang tính chủ quan: Một phân tích đầy đủ là phân tích đánh giá đúng ảnh hưởng tới hiệu suất của doanh nghiệp và cần phải xem xét nguồn thông tin, dữ liệu đó có thực sự liên quan và có thể tiến hành so sánh được hay không. Tuy nhiên những phân tích mà doanh nghiệp thực hiện thường theo thiên hướng chủ quan nên có thể dẫn tới những kết quả chưa thực sự chuẩn xác. 

5. Hướng dẫn xây dựng mô hình SWOT

Phân tích SWOT hiệu quả vì nó giúp bạn đánh giá doanh nghiệp mình với nhiều yếu tố: 

• Điểm mạnh, điểm yếu là các yếu tố bên trong (những vấn đề bạn có thể kiểm soát). Chẳng hạn như các thành viên trong nhóm của mình, phần mềm hay vị trí địa lý. 

• Cơ hội, đe dọa đại diện cho những yếu tố bên ngoài (những vấn đề bạn không thể kiểm soát). Chẳng hạn như đối thủ cạnh tranh, quy định hay xu hướng kinh tế.

Để phân tích thì chúng ta cần thể hiện dưới dạng sơ đồ ma trận với 4 ô vuông và mỗi ô tượng trưng cho một yếu tố. Tuỳ thuộc vào sự lựa chọn của bạn để chọn cách trình bày dạng ô hoặc dạng danh sách liệt kê từng ý. Cụ thể:

5.1 Strength – Thế mạnh

Điểm mạnh nêu ra những việc mà doanh nghiệp đã thực hiện rất tốt như : môi trường làm việc chuyên nghiệp, nguồn nhân lực mạnh, đội ngũ lãnh đạo có tầm nhìn,… Bạn có thể đặt ra các câu hỏi để mở rộng thế mạnh đó là:

• Khách hàng thích điều gì từ doanh nghiệp hoặc sản phẩm?

• So với đối thủ cạnh tranh thì doanh nghiệp của bạn đã làm gì tốt hơn?

Trả lời các câu hỏi để tìm ra thế mạnh

• Doanh nghiệp sở hữu đặc thương hiệu nào thật sự thu hút?

• Hiện doanh nghiệp của bạn đang ấp ủ ý tưởng bán hàng đặc biệt nào?

• Doanh nghiệp của bạn đang sở hữu nguồn tài nguyên nào mà đối thủ không sở hữu ?

Những câu hỏi gợi ý ở trên sẽ giúp chính doanh nghiệp tìm ra thế mạnh cốt lót hay còn gọi là yếu tố nội tại, bên trong. Hãy trả lời các câu hỏi này một cách khách quan, đa chiều từ phía doanh nghiệp lẫn khách hàng để có được kết quả chuẩn nhất. 

5.2 Weakness – Điểm yếu

Đừng vội nhìn thấy những điểm mạnh của mình mà doanh nghiệp quá tự tin và xem thường điểm yếu. Dưới đây là một vài câu hỏi dành cho doanh nghiệp tham khảo:

• Khách hàng của bạn không thích điều gì ở doanh nghiệp hay sản phẩm ?

• Các vấn đề hoặc khiếu nại thường được khách hàng đề cập trong các đánh giá về doanh nghiệp là gì?

• Tại sao khách hàng của doanh nghiệp lại huỷ đơn hoặc không hoàn thành giao dịch ?

Trả lời câu hỏi để tìm ra điểm yếu

• Thuộc tính thương hiệu tiêu cực nhất doanh nghiệp đang vướng phải là gì ?

• Kênh bán hàng hiện tại của doanh nghiệp đang gặp trở ngại hay khó khăn gì ?

• Hiện đối thủ đang sở hữu tài nguyên nào mà doanh nghiệp của bạn không có ?

5.3 Opportunity – Cơ hội

Đề cập tới yếu tố cơ hội thì doanh nghiệp của bạn hiện có đang sở hữu lượng khách hàng tiềm năng được thu hút từ đội ngũ marketing hay không? Một số cơ hội doanh nghiệp có thể tận dụng đó là:

• Xu hướng công nghệ và thị trường;

• Chính Phủ thay đổi chính sách liên quan tới lĩnh vực của doanh nghiệp;

• Thay đổi liên quan tới lối sống, xã hội,….

• Xu hướng của khách hàng;

• Sự kiện địa phương

Bạn có thể tham khảo một số câu hỏi gợi ý sau:

Cơ hội của doanh nghiệp

• Doanh nghiệp của bạn làm thế nào để cải thiện quy trình bán hàng và chăm sóc khách hàng tiềm năng?

• Những kiểu truyền thông nào kích thích khách hàng tạo chuyển đổi ?

• Cách tìm kiếm nhiều Guru trong ngành ủng hộ cho doanh nghiệp của bạn?

• Doanh nghiệp sở hữu ngân sách, dạng tài nguyên nào chưa được tận dụng hết mức không?

• Doanh nghiệp chưa khai thác hết những kênh quảng cáo tiềm năng nào?

5.4 Threat – Rủi ro

Threat có rất nhiều tên gọi như rủi ro, thách thức hay những mối đe doạ. Sở dĩ gọi là rủi ro bởi nó liệt kê những yếu tố gây ảnh hưởng tới khả năng thành công của một doanh nghiệp. Rủi ro này từ nhiều đối thủ mới nổi cạnh tranh, những thay đổi liên quan tới pháp luật hay rủi ro trong tài chính,…. Nói tóm lại, có rất nhiều yếu tố tác động rất tiêu cực tới doanh nghiệp trong tương lai. 

6. Cách phân tích SWOT chi tiết nhất

Bạn đã biết cách phân tích SWOT chi tiết hay chưa? Nếu chưa hãy để POS365 hướng dẫn bạn một cách đầy đủ và chi tiết nhất để bạn đọc có cái nhìn tổng quan về mô hình này. 

6.1 Thiết lập ma trận SWOT 

Đây là ma trận dạng lưới sẽ chứa thông tin bạn thu thập được. Như bạn có thể thấy trong mẫu phân tích SWOT bên dưới, mỗi góc phần tư có một trong bốn yếu tố mà bạn sẽ phải tập trung vào — điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và mối đe dọa. Sử dụng ma trận này giúp bạn trình bày những phát hiện của bạn một cách rõ ràng, dễ hiểu. 

Tạo ma trận swot

6.2 Tập hợp nhóm tham gia phân tích SWOT

Như đã nói ở trên, để giúp cho việc phân tích khách quan và hiệu quả nhất. Hãy tập hợp đội ngũ nhân viên từ các phòng ban, các quản lý, ban lãnh đạo cùng tham gia vào bảng ma trận SWOT. Nhóm tham gia phân tích càng đa dạng, càng tạo ra nhiều thông tin hữu ích hơn. Từ đó, tập hợp những ý kiến đó và xem xét tất cả.

6.3 Phát triển điểm mạnh 

Hãy hỏi nhóm phân tích về những câu hỏi: 

• Công ty giỏi ở điểm nào? 

• Làm thế nào để công ty tốt hơn đối thủ cạnh tranh? 

Đây là những câu hỏi rộng. Nhưng trong giai đoạn đầu của cuộc thảo luận, hãy chấp nhận tất cả những câu trả lời. Dưới đây là một số những điểm mạnh cần suy nghĩ đối với các doanh nghiệp: 

• Các nguồn tài chính: dòng doanh thu, đầu tư, thu nhập, các khoản trợ cấp. 

• Tài sản vật chất: thiết bị, văn phòng công ty. 

• Sở hữu trí tuệ: bao gồm bằng sáng chế, bản quyền, thương hiệu. 

• Nguồn nhân lực: nhân viên, tình nguyện viên, cố vấn, CTV,... Các thành viên quan trọng nhất trong công ty bạn. 

• Các chương trình hỗ trợ kiến thức, trình độ cho nhân viên của bạn. 

• Văn hóa công ty với các giá trị, môi trường mà công ty tạo ra. 

• Các bài đánh giá từ khách hàng. 

• Vị thế cạnh tranh.

Đối với những điểm mạnh đó, bạn có thể sử dụng những câu hỏi sau. 

Câu hỏi dành cho người mới bắt đầu làm phân tích SWOT: 

• Doanh nghiệp của bạn làm tốt điều gì? 

• Bạn làm được gì mà đối thủ của bạn không làm được? 

• Tại sao khách hàng đến/ở lại với công ty bạn? 

Tài chính: 

• Bạn có những nguồn tài chính nào? 

• Doanh thu của bạn có đa dạng không? 

• Bạn có những khoản đầu tư nào cho tương lai? 

• Dòng tiền của bạn thế nào? 

• Bạn có đáp ứng dự báo bán hàng của mình không? 

Tài sản:

• Bạn có những loại tài sản nào? 

• Không gian văn phòng của công ty bạn mang lại lợi ích gì? 

• Công ty sở hữu loại thiết bị nào? 

Tài sản trí tuệ: 

• Bạn có loại tài sản trí tuệ nào trong doanh nghiệp của mình? Liệt kê các nhãn hiệu, bằng sáng chế,.... 

Điểm mạnh là yếu tố nội tại doanh nghiệp đã làm tốt

Nguồn nhân lực: 

• Những nhân viên quan trọng đối với công ty là ai? 

• Bạn có gì để thu hút và giữ chân những nhân viên giỏi? 

• Doanh thu nhân sự của bạn thế nào? 

• Bạn cung cấp những loại cơ hội phát triển nghề nghiệp nào? 

Quy trình làm việc của công ty: 

• Bạn có những loại quy trình nào để công ty hoạt động hiệu quả? 

• Bạn đã tiết kiệm thời gian bằng cách tiếp cận công cụ, công nghệ mới chưa? 

Văn hóa công ty: 

• Công ty của bạn đã tạo ra loại văn hóa làm việc nào? 

• Các giá trị của công ty bạn trong mắt khách hàng/nhân viên của bạn như thế nào? 

Uy tín công ty: 

• Khách hàng/cộng đồng của bạn nhìn nhận công ty của bạn như thế nào? 

• Công ty đã đạt được danh tiếng của mình như thế nào? 

• Tỷ lệ giữ chân khách hàng của bạn là bao nhiêu? 

Vị trí cạnh tranh:

• Công ty của bạn có lợi thế trên thị trường mà đối thủ cạnh tranh của bạn không có? 

• Bạn có kế hoạch gì để cải thiện vị trí trên thị trường của mình? 

Tiềm năng tăng trưởng: 

• Bạn có kế hoạch gì để phát triển? 

• Bạn có tiềm năng phát triển các lĩnh vực nhất định mà đối thủ cạnh tranh của bạn đang có không? 

Trả lời câu hỏi để tìm ra tiềm năng tăng trưởng

• Lý do chính khiến bạn có thể phát triển là gì? 

Như vậy chỉ với cách mà POS365 đưa ra, bạn đã có thể xác định được rất nhiều điểm mạnh của mình với các khía cạnh khác nhau. Đây cũng là lý do trong bước 2 bạn cần tập hợp nhóm làm phân tích đa dạng ở tất cả các phòng ban.

6.4 Khắc phục điểm yếu 

Đối lập với những điểm mạnh của doanh nghiệp, hãy thực hiện những câu hỏi này khi xác định điểm yếu của công ty bạn. 

Câu hỏi dành cho người mới bắt đầu: 

• Công ty của bạn gặp khó khăn trong lĩnh vực nào? 

• Có những lý do nào mà khách hàng chọn đối thủ cạnh tranh mà không chọn bạn? 

• Có điều gì ngăn cản công ty của bạn hoạt động tốt không? 

Tài chính: 

• Nguồn tài chính đang kìm hãm công ty? Nếu vậy, làm thế nào để cải thiện? 

• Doanh nghiệp của bạn có nhận được doanh thu từ một luồng chính không? Nếu vậy, đa dạng hóa có phải là một mối quan tâm? 

• Bạn đang chuẩn bị cho tương lai tài chính của mình như thế nào? 

Tài sản: 

• Văn phòng của bạn đang ở trong điều kiện nào? 

• Tình trạng thiết bị của bạn thế nào? 

Sở hữu trí tuệ: 

• Có bất kỳ bằng sáng chế, nhãn hiệu hoặc bản quyền nào của bạn đang gặp nguy hiểm không? 

• Có vấn đề ngăn cản từ phía chính phủ về việc cấp bằng sáng chế trong tương lai không? 

• Công ty của bạn có mất quá nhiều thời gian để nộp đơn xin cấp bằng sáng chế,....? 

Nguồn nhân lực: 

• Bạn có các nguồn nhân lực nào? 

• Có bộ phận nào đang thiếu hoặc hoạt động kém hiệu quả không? 

• Các chương trình dành cho nhân viên có được đưa ra để cải thiện doanh nghiệp của bạn không? Nếu vậy, chúng đang hoạt động như thế nào?

Xác định và khắc phục điểm yếu

Quy trình làm việc của công ty: 

• Những lĩnh vực nào có thể được cải thiện khi nói đến quy trình làm việc? 

• Điều gì khiến công việc của công ty bị cản trở? 

VD: ảnh hưởng do dịch, thời tiết, sức khỏe nhân viên…. 

• Những lĩnh vực mà bạn đã mắc sai lầm trong năm hoặc quý trước là gì? 

Văn hóa công ty: 

• Bạn có hài lòng với văn hóa công ty đã tạo ra không? Nếu không, tại sao? 

Uy tín của công ty: 

• Khách hàng nhìn nhận công ty của bạn như thế nào? Bạn có hài lòng với hình ảnh đó không? 

Vị thế thị trường: 

• Doanh nghiệp của bạn giữ vị trí nào trên thị trường? 

Tiềm năng tăng trưởng: 

Doanh nghiệp có kế hoạch gì để phát triển?

• Bạn có kế hoạch gì để phát triển? 

• Đối thủ cạnh tranh của bạn có đang phát triển theo những cách mà bạn không thể? 

• Điều gì khiến doanh nghiệp của bạn không phát triển? 

Sau khi đã xác định được 2 điểm mạnh, điểm yếu là các yếu tố bên trong và bạn có thể thay đổi được. Tiếp theo là các định các cơ hội và mối đe doanh từ các yếu tố bên ngoài. Hãy cùng đến bước tiếp theo.

6.5  Xác định các cơ hội của bạn

Để thực hiện phân tích SWOT thành công, đây là một số điều bạn cần xem xét khi thực hiện ở mục xác định cơ hội của công ty bạn: 

• Xu hướng kinh tế: Nhìn vào nền kinh tế trong khu vực của bạn. 

• Xu hướng thị trường: Thị trường mục tiêu của công ty có khả năng thúc đẩy các xu hướng mới cho doanh nghiệp của bạn. 

• Nguồn vốn hoặc thay đổi dòng tiền: Hãy nghĩ về khách hàng “cá lớn” mới đó, hoặc có thể bạn đã nhận được một khoản vay kinh doanh hoặc một số khoản đầu tư bên ngoài từ các quỹ đầu tư thiên thần, quỹ đầu tư mạo hiểm,.... 

• Cơ hội chính trị: Xem xét những thay đổi trong các mối quan hệ chính trị. 

• Quy định của chính phủ: Hãy nghĩ đến những quy định đang thay đổi có thể mang lại cho bạn những cơ hội mới. 

• Thay đổi mối quan hệ: Cân nhắc chuyển đổi mối quan hệ với các nhà cung cấp, đối tác. 

• Thay đổi đối tượng mục tiêu: Thị trường mục tiêu của bạn có thể đang mở rộng, già đi hoặc thay đổi.

Ví dụ về các câu hỏi cần đặt ra trong phần tìm kiếm cơ hội của mô hình s w o t: 

Xu hướng kinh tế: 

• Nền kinh tế trong khu vực của bạn có đang tăng trưởng không? 

• Nền kinh tế có cho phép khách hàng của bạn mua hàng nhiều hơn không?

•  Những thay đổi kinh tế đang diễn ra có ảnh hưởng đến đối tượng mục tiêu của bạn không? 

• Giá của nguồn cung ứng nguyên liệu có giảm không? 

Xác định cơ hội dành cho doanh nghiệp

Xu hướng thị trường: 

• Thị trường của công ty đang thay đổi như thế nào? 

• Công ty của bạn có thể tận dụng những xu hướng mới nào? 

• Khung thời gian nào bao quanh những xu hướng mới này? Nó có thể là một cơ hội lâu dài không? 

Các thay đổi về kinh phí: 

• Bạn có kế hoạch tăng tài trợ từ các nguồn đầu tư trong năm nay không? Những kế hoạch và nguồn đầu tư đó kiếm như thế nào? 

• Bạn đã ký hợp đồng mới (đảm bảo thu nhập mới) chưa? 

• Những thay đổi về kinh phí sẽ giúp ích gì cho doanh nghiệp của bạn? 

Quy định của chính phủ 

• Có quy định nào đang thay đổi có thể dẫn đến một thay đổi tích cực cho doanh nghiệp của bạn không? 

Thay đổi các mối quan hệ: 

• Có những thay đổi tích cực nào đang xảy ra trong các mối quan hệ kinh doanh bên ngoài của bạn không? 

• Các nhà cung cấp đang thay đổi hoặc mở rộng? 

Sự thay đổi đối tượng mục tiêu: 

• Nhân khẩu học của bạn thay đổi như thế nào? 

Thay đổi đối tượng mục tiêu

• Bạn có thể nghĩ đến những cơ hội có thể phù hợp với sự thay đổi về nhân khẩu học này? 

• Đối tượng của bạn có đang mở rộng không? Nếu vậy, làm thế nào bạn có thể tận dụng sự gia tăng này? 

• Có sản phẩm/dịch vụ liên quan nào cho phép bạn giành được thị phần mới không? 

Có cơ hội cũng có nghĩa là có các mối đe dọa. Vì vậy mô hình ma trận SWOT giúp bạn phân tích các mối đe dọa này một cách trực quan hơn. 

6.6  Loại bỏ các mối đe dọa, thách thức tiềm ẩn 

Trái ngược với những cơ hội, các mối đe dọa, thách thức đối với doanh nghiệp của bạn cũng có thể được hỏi dựa vào các yếu tố trong kinh doanh. 

Xu hướng kinh tế 

• Nền kinh tế trong khu vực của bạn có đang suy thoái không? 

• Nền kinh tế có tác động tiêu cực đến khả năng mua hàng của khách hàng không? 

• Những thay đổi kinh tế đang diễn ra có ảnh hưởng đến đối tượng mục tiêu của bạn không? 

Xu hướng thị trường 

• Thị trường đang thay đổi như thế nào? 

• Những xu hướng mới nào có thể gây tổn thất cho công ty của bạn? 

• Có nhiều cạnh tranh hơn trong thị trường của bạn đang đẩy bạn ra ngoài không?

Nguồn vốn hoặc thay đổi dòng tiền 

1. Bạn có dự kiến sẽ có bất kỳ thay đổi nào trong dòng tiền của mình có thể có tác động tiêu cực không? 

2. Những thay đổi về tài trợ có làm tổn hại đến công việc kinh doanh của bạn không? Nếu vậy, làm thế nào? 

3. Bạn có dự đoán sẽ giảm tài trợ hoặc đóng góp trong năm nay không? 

Loại bỏ các mối đe doạ, thách thức

Quy định của chính phủ 

• Có quy định nào thay đổi sẽ khiến bạn tốn nhiều tiền hơn hoặc ảnh hưởng đến sản xuất không? 

• Những quy định mới có thể có những thiệt hại nào? 

Thay đổi mối quan hệ 

• Có bất kỳ mối quan hệ kinh doanh bên ngoài nào đang thay đổi không? 

• Có bất kỳ xáo trộn nào với các đối tác hoặc nhà cung cấp không? 

Thay đổi đối tượng mục tiêu 

• Nhân khẩu học của bạn thay đổi như thế nào? 

• Những mối đe dọa nào đi kèm với những thay đổi nhân khẩu học này? 

• Khách hàng của bạn có đang thay đổi theo cách mà bạn không thể thích ứng được không? 

Xem thêm: Phân tích ma trận SWOT của trí tuệ nhân tạo AI

6.7 Xây dựng chiến lược giải quyết các vấn đề trong SWOT 

Như vậy qua các bước trên, việc phân tích theo ma trận SWOT đã hoàn tất! Bước cuối cùng là tổng hợp, xem xét lại các mục của bạn và xác định được hành động thực hiện giải quyết các nhiệm vụ ưu tiên. Bằng cách trả lời các câu hỏi: 

• Làm thế nào để sử dụng điểm mạnh của bạn để tận dụng các cơ hội đã được xác định? 

• Làm thế nào để sử dụng những điểm mạnh này và vượt qua các mối đe dọa, thách thức đã được xác định? 

Xây dựng chiến lược giải quyết các vấn đề đã liệt kê ra

• Cần làm gì để khắc phục những điểm yếu đã được xác định để tận dụng thời cơ? 

• Làm thế nào để giảm thiểu điểm yếu của mình nhằm vượt qua các mối đe dọa đã xác định? 

Khi bạn đã trả lời những câu hỏi này và hoàn thành danh sách của mình, bây giờ bạn có thể sử dụng phân tích SWOT để phát triển các chiến lược nhằm đạt được các mục tiêu kinh doanh của mình. 

7. Mở rộng mô hình SWOT trong phân tích kinh doanh, marketing

Mô hình SWOT được ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực, trong đó có phân tích kinh doanh và marketing. Ứng dụng SWOT trong phân tích kinh doanh và marketing có rất nhiều ưu điểm như:

• Giúp lập kế hoạch chiến lược;

Mở rộng swot trong kinh doanh, marketing

• Đề xuất, sáng tạo ra những ý tưởng mới mẻ cho các chiến dịch marketing, lẫn các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
• Giúp phát triển thế mạnh sẵn có của đơn vị, doanh nghiệp đó và thông qua đó sẽ thực hiện tiếp thị truyền thông, kinh doanh tốt hơn.
• Góp phần loại bỏ hoặc hạn chế điểm yếu đang gặp phải.

Có rất nhiều ví dụ phân tích mô hình SWOT trong kinh doanh, marketing đó là: phân tích SWOT các nhà hàng, quán café, Starbuck, Taobao,… Dưới đây là một số ví dụ chúng tôi chia sẻ để bạn đọc có cái nhìn tổng quan hơn về mô hình này.

8. Ví dụ về ma trận SWOT của CocaCola, Shopee, Vinamilk & Zara 

Để bạn đọc dễ hiểu hơn về mô hình swot là gì và cách triển khai như thế nào thì chúng tôi sẽ chia sẻ cho bạn đọc một số ví dụ về mô hình SWOT của các thương hiệu nổi tiếng như CocaCola, Shopee, Vinamilk & Zara.

8.1 Phân tích SWOT của “gã khổng lồ” Coca Cola 

Ví dụ đầu tiên là về mô hình SWOT của Coca-Cola. Thương hiệu này đã quá nổi tiếng trên thế giới. 

Điểm mạnh 

• Sản phẩm đa dạng - một trong những thế mạnh lớn nhất mà Công ty Coca Cola có được là sự đa dạng đáng kinh ngạc của họ về các loại sản phẩm khác nhau. Trên thực tế, có hơn 500 thương hiệu trên 200 công ty do Coca Cola sở hữu. Điều này không chỉ mang lại cho họ quyền kiểm soát cao hơn trên thị trường, mà còn đa dạng hóa chuyên môn hơn và ít cạnh tranh hơn. 

• Thị phần - với thị phần 43% trong ngành nước giải khát, họ đã có một định vị rất vững chắc so với nhiều đối thủ khác. 

• Nhận diện thương hiệu - Coca Cola là một trong những thương hiệu được công nhận nhiều nhất trên thế giới, điều này mang lại cho họ lợi thế rất lớn trước các đối thủ cạnh tranh. 

• Công thức bí mật - và cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, công ty tự hào về việc có một công thức bí mật cho sản phẩm hàng đầu của mình - Coca Cola. Điều này đồng nghĩa với việc sản phẩm này sẽ khó bị đối thủ làm nhái. 

Điểm yếu 

• Xu hướng sức khỏe - một trong những điểm yếu lớn nhất mà công ty mắc phải là không thể thích ứng với xu hướng sức khỏe hiện tại. Khi mọi người ngày càng có ý thức hơn về thực phẩm không lành mạnh và lượng đường họ đang tiêu thụ, đồ uống có đường và nước ngọt đang dần được thay thế bằng các lựa chọn lành mạnh hơn. 

• Thay thế đường - một điểm yếu khác liên quan đến sức khỏe của công ty liên quan đến việc khó cải thiện chất lượng sản phẩm của họ mà không ảnh hưởng đến hương vị nổi tiếng của nó. Coca Cola đã tích cực tìm kiếm các sản phẩm thay thế đường lành mạnh trong nhiều năm nhưng không thành công. 

• Định vị hiện tại - định vị hiện tại của Coca Cola và nước giải khát của nó vừa là một may mắn vừa là một lời nguyền. Điểm yếu này đi kèm với thực tế là Coca Cola đã có một danh tiếng nhất định cho riêng mình và rất khó thay đổi. Và, nếu xét đến đồ uống có đường với các thành phần bí mật, nó chắc chắn không phải là điều tích cực. 

Phân tích Swot gã khổng lồ Coca Cola

Những cơ hội 

• Xu hướng sức khỏe - nếu Công ty Coca Cola giám sát chặt chẽ và đáp ứng đầy đủ các xu hướng sức khỏe hiện tại, họ có cơ hội lớn để tăng thị phần của mình. Và có được một phần lớn hơn của ngành công nghiệp nước giải khát. Đặc biệt nếu họ quản lý để tìm một chất thay thế lành mạnh thay cho đường. 

• Ít đối thủ cạnh tranh chính. 

Các mối đe dọa 

• Các lựa chọn thay thế lành mạnh hơn - mặc dù công ty khá chiếm ưu thế khi nói đến nước giải khát, nhưng rất nhiều lựa chọn thay thế lành mạnh khác đang xuất hiện trên thị trường. Các loại sinh tố, đồ uống hữu cơ, nước ép trái cây,....là các lựa chọn mà mọi người chọn để thay thế vì họ ngày càng có ý thức hơn về sức khỏe của mình. 

• Báo chí và phương tiện truyền thông đưa tin tiêu cực - mặc dù Công ty Coca Cola được biết đến với các chiến lược Marketing xuất sắc và khả năng nhận diện thương hiệu đáng kinh ngạc, nó cũng nhận được nhiều thông tin tiêu cực vì không lành mạnh.

Tham khảo thêm: Ma trận SWOT của Apple nói lên điều gì?

8.2 Ví dụ về mô hình SWOT của Vinamilk

Tiếp theo là ví dụ về mô hình swot của Vinamilk. Vinamilk là một trong những thương hiệu thành công nhất trên thị trường Việt Nam, cụ thể:

Điểm mạnh

• Kinh nghiệm phát triển: Vinamilk có tới hơn 40 năm xây dựng và phát triển thương hiệu. Hiện nay Vinamilk là thương hiệu uy tín và đứng Top 1 tại thị trường Việt Nam. 

• Chất lượng sản phẩm tốt: Vinamilk cung cấp đa dạng các sản phẩm sữa như: sữa đặc ông Thọ, Dielac, ngôi sao, Yogurt Vinamilk,… 

• Đa dạng các sản phẩm, phù hợp với nhiều đối tượng. Đặc biệt mỗi phân khúc có từng mức giá khác nhau đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng. 

• Mạng lưới phân phối rộng khắp trên cả nước: Vinamilk có mặt tại các hệ thống siêu thị, cửa hàng bách hoá, tạp hoá lớn nhỏ đáp ứng nhu cầu mua hàng của người tiêu dùng. 

• Trang thiết bị hiện đại: thương hiệu này đầu tư trang thiết bị và công nghệ hiện đại được nhập khẩu hoàn toàn từ các nước châu Âu nên đảm bảo sản xuất ra các sản phẩm sữa đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. 

• Chiến lược marketing chuyên nghiệp: sở dĩ danh tiếng của Vinamilk có được như ngày hôm nay một phần nhờ vào chiến lược marketing chuyên nghiệp của đơn vị này. Một số chương trình điển hình đó là: sữa học đường, Quỹ một triệu cây xanh Việt Nam,… 

Mô hình swot của Vinamilk

Những điểm yếu

• Chưa tự chủ nguồn nguyên liệu: nhu cầu sử dụng sữa tươi của người dân ngày càng tăng lên, tuy nhiên Vinamilk hiện chưa thể tự chủ về nguồn nguyên liệu. Nguồn nguyên liệu chủ yếu nhập khẩu từ nước ngoài. 

• Thị phần sữa bột chưa cao: người Việt khá ưa chuộng sử dụng hàng nhập khẩu nên Vinamilk ngày càng cạnh tranh mạnh mẽ với các thương hiệu khác. 

Cơ hội

• Chính phủ hỗ trợ cung cấp nguyên liệu: hiện nay Chính phủ đã đưa ra nhiều chính sách ưu đãi dành cho các doanh nghiệp sản xuất sữa để có thể cạnh tranh với các thương hiệu nhập khẩu. 

• Khách hàng tiềm năng cao: nhu cầu sử dụng sữa của người dân Việt rất cao. Nhờ đó mà Vinamilk sở hữu lượng khách hàng tiềm năng lớn. 

• Đối thủ cạnh tranh dần suy yếu: các đơn vị sản xuất sữa rất lớn nhưng không phải đơn vị nào cũng đảm bảo được yếu tố vệ sinh thực phẩm. Điều đó khiến người tiêu dùng cảm thấy mất niềm tin. Với một thương hiệu uy tín như Vinamilk sẽ được ưa chuộng, tin tưởng hơn những đối thủ khác. 

Thách thức

• Nhiều đối thủ cạnh tranh: thị trường sữa là một thị trường màu mỡ, tiềm năng nên có không ít doanh nghiệp mới bước chân vào thị trường này. Cùng với đó là các thương hiệu nhập khẩu buộc Vinamilk phải cạnh tranh mạnh mẽ hơn nữa. 

Nhiều đối thủ cạnh tranh

• Nguyên liệu đầu vào không ổn định: Vinamilk chủ yếu nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài nên buộc thương hiệu này phải cạnh tranh với các đơn vị thu mua sữa trung gian. 

Đọc ngay: Ma trận SWOT của Starbucks và chiến lược “sống sót”

8.3 Phân tích SWOT của hãng thời trang Zara

Điểm mạnh 

• Sản xuất & phân phối hiệu quả - Zara là một trong những công ty quần áo hiệu quả nhất trên thế giới khi nói đến tất cả các quy trình hoạt động - sản xuất, giao hàng, chuỗi cung ứng và hậu cần. Được biết, công ty chỉ cần 1 tuần để phát triển một sản phẩm mới và đưa nó đến tất cả 2.259 cửa hàng trên toàn thế giới, so với mức trung bình của ngành là 6 tháng. Điều này mang lại cho Zara một lợi thế lớn khi cung cấp các thiết kế mới trong thời gian kỷ lục. 

Sản xuất và phân phối hiệu quả

• Giá cả cạnh tranh - ngoài ra, công ty cũng đưa ra một mức giá rất cạnh tranh cho sự đa dạng và số lượng sản phẩm mà công ty cung cấp. Quần áo của hãng nhắm đến đối tượng trung lưu, mặc dù cũng đúng là giá cả được điều chỉnh cho phù hợp với đặc điểm của từng thị trường. Ví dụ, giá của Zara ở Hàn Quốc cao hơn 96% so với giá ở Tây Ban Nha. 

• Sự hiện diện mạnh mẽ trên toàn cầu - Như POS365 đã đề cập, Zara có hơn 2.200 cửa hàng trên 96 quốc gia, định vị mình là một thương hiệu quốc tế mạnh với sự hỗ trợ vững chắc từ Inditex, với hơn 7.000 cửa hàng.

• Phản ứng nhanh với các xu hướng mới - công ty nổi tiếng với việc bắt chước các xu hướng thời trang cao cấp và cực kỳ nhanh nhạy khi phát hiện và nhân rộng chúng cho các sản phẩm của chính mình. 

Những điểm yếu 

• Quảng cáo chính sách bằng không - công ty nổi tiếng với quảng cáo chính sách bằng không. Điều này có nghĩa là, thay vì đầu tư vào các hoạt động Tiếp thị và Truyền thông, họ sử dụng tiền để mở các cửa hàng mới. Mặc dù chính sách này có một số lợi ích tuyệt vời, nhưng POS365 nghĩ rằng đó cũng là một điểm yếu rất lớn. Quảng cáo 4.0 do các đối thủ cạnh tranh thực hiện ngày càng nhiều và mạnh mẽ hoàn toàn có thể làm lu mờ Zara về lâu dài. 

Phân tích Swot hãng thời trang danh tiếng Zara

• Số lượng sản phẩm có hạn - vì Zara phân phối các sản phẩm thời trang trong thời gian nhất định, họ không sản xuất nhiều hàng như các công ty khác. Đây không phải là tin tuyệt vời đối với những khách hàng thường yêu thích một sản phẩm mà nó đã hết hàng - hoặc đơn giản là không có kích thước, màu sắc yêu thích của họ. 

• Tranh cãi - thêm vào đó, công ty cũng tham gia vào nhiều tranh cãi xoay lao động trẻ em và trả dưới mức lương tối thiểu. Nó ảnh hưởng đến độ uy tín của thương hiệu. 

• Bắt chước thời trang cao cấp - như chúng tôi đã đề cập, Zara được biết đến là bắt chước các xu hướng thời trang. Mặc dù họ cũng tự thiết kế các sản phẩm cho riêng mình, nhưng cũng có nhiều tin tức đã được xác nhận về việc bắt chước thời trang cao cấp. 

Những cơ hội 

• Nhu cầu về thời trang cao cấp ngày càng tăng. Đây là một cơ hội tuyệt vời cho Zara, nơi thực hiện chính xác những gì mọi người muốn - bán phong cách thời trang cao cấp với giá cả phải chăng. 

• Thời trang nhanh. Khi hành vi của khách hàng đang thay đổi, mọi người cảm thấy nhàm chán với mọi thứ nhanh hơn bao giờ hết. Và điều này cũng đúng với thời trang - những bộ quần áo mà mọi người sẽ mặc trong nhiều tháng và nhiều năm nay được thay thế bằng những bộ đồ mới thường xuyên hơn nhiều. 

• Tăng trưởng thị trường. Sự tăng trưởng của thị trường may mặc đang tăng đều đặn 5-6% mỗi năm, đây là một tin tuyệt vời đối với các công ty quần áo như Zara. 

Thách thức 

• Cạnh tranh ngày càng tăng - nhu cầu về thời trang và may mặc ngày càng tăng cũng đồng nghĩa với việc cạnh tranh cũng tăng theo. Với việc các nhà cung cấp trực tuyến khổng lồ tiếp quản Internet như ASOS, Fashion Nova, Shein,...sự nổi tiếng của Zara đang bị đe dọa bởi các công ty khác. 

Cạnh tranh ngày càng tăng

• Tăng chi phí - một xu hướng khác có thể gây ra mối đe dọa đáng kể cho Zara là chi phí sản xuất và nguyên liệu ngày càng tăng. Do đó, có thể sẽ làm giảm tỷ suất lợi nhuận và doanh thu của công ty. 

• Các mối đe dọa về quy định - ngành công nghiệp kinh doanh đang dần dần được quy định nhiều hơn. Điều này bao gồm lao động, chất lượng, dịch vụ khách hàng và nhiều khía cạnh khác của ngành. Tất cả những quy định này có thể có tác động tiêu cực đến Zara.

8.4  Phân tích mô hình SWOT của Shopee

Shopee là mô hình sàn thương mại điện tử được đánh giá là rất thành công tại nước ta. Hãy cùng chúng tôi phân tích mô hình swot của Shopee, cụ thể:

Điểm mạnh

• Tài chính dồi dào: Shopee sở hữu nguồn tài chính dồi dào và nguồn tài chính này đến từ công ty mẹ Sea Group. Nguồn vốn của sàn thương mại điện tử này ngày càng tăng lên theo thời gian. 

Nguồn tài chính dồi dào

• Chiến lược truyền thông mạnh mẽ: Shopee đầu tư mạnh mẽ vào marketing phát triển thương hiệu. Chúng ta có thể thấy quảng cáo của Shopee ở rất nhiều kênh như: facebook, google, youtube,… Bên cạnh đó thương hiệu này còn mời rất nhiều nghệ sĩ nổi tiếng tại Việt Nam và châu Á làm đại diện thương hiệu. Đây là một trong những cách truyền thông thương hiệu rất hiệu quả. 

• Chất lượng dịch vụ nhận được đánh giá cao: đa dạng phương thức thanh toán, nhiều chương trình ưu đãi cực kỳ hấp dẫn, cung cấp các chính sách bảo vệ người mua hàng, có thể sử dụng ứng dụng Shopee ở phiên bản app và mobile.  

Điểm yếu

• Công nghệ chưa đáp ứng được người dùng: nếu người dùng truy cập vào một thời điểm số lượng lớn dẫn đến tình trạng lag, không thể truy cập. 

• Khó kiểm soát chất lượng sản phẩm: việc kiểm định mức độ chất lượng sản phẩm và mức độ uy tín của nhà bán hàng chưa được Shopee kiểm soát chặt chẽ. 

• Rủi ro cho cả người bán lẫn người mua: một tài khoản Shopee có thể dùng cho người bán hàng lẫn người mua hàng. Điều này dẫn tới nhiều rủi ro như đơn phương huỷ đơn hàng, hệ thống đánh giá mua hàng còn tồn tại nhiều hạn chế. 

Phân tích mô hình sàn thương mại điện tử Shopee

Cơ hội

• Lượng người dùng lớn: hiện nay người dùng sử dụng mạng internet là rất lớn và thời gian sử dụng kéo dài. Đây là cơ hội để Shopee tận dụng thu hút thêm lượng khách hàng tiềm năng. 

• Chính phủ có nhiều ưu tiên cho các sàn thương mại điện tử: Chính Phủ đã có nhiều chính sách, giải pháp hỗ trợ để hoàn thiện khung pháp lý, nền tảng tín nhiệm,… nhằm hỗ trợ các sàn thương mại điện tử hoạt động tốt và phát triển hơn nữa. 

Thách thức

• Đối thủ cạnh tranh: đây là thị trường hết sức tiềm năng nên có không ít đối thủ trong và ngoài nước phát triển, cạnh tranh với Shopee như: Tiki, Lazada, Sendo,… 

• Nguy cơ hàng giả: nguy cơ hàng giả, hàng kém chất lượng xuất hiện là rất lớn khiến người tiêu dùng cảm thấy lo lắng, mất niềm tin. Điều này cũng ảnh hưởng tới uy tín của sàn thương mại điện tử này. 

• Chi phí vận hành cao: để vận hành sàn thương mại điện tử này thì Shopee đã bỏ ra khoản vốn khổng lồ để vận hành. Có rất nhiều chi phí cần phải bỏ ra như: kho bãi, nhân lực, chi phí duy trì người dùng, marketing,…

Tham khảo: Phân tích SWOT sàn thương mại điện tử Taobao và Shopee

9. Kết luận

Thông qua 4 ví dụ này, bạn sẽ có cái nhìn rõ ràng hơn khi thực hiện Analysis swot của riêng bản thân mình. Ngoài ra, bạn có thể học cách phân tích SWOT của các công ty lớn như Starbuck, Apple, The Coffee House, mô hình swot của quán cafe…Hãy cùng theo dõi nhé! 

Với cách làm mà POS365 hướng dẫn bên trên, nó được ứng dụng cho hầu hết các doanh nghiệp khác nhau. Hãy thay đổi một chút các câu hỏi để phù hợp hơn với ngành nghề của mình. Bạn sẽ biết hiệu quả và tác dụng mà ma trận SWOT mang lại.

Cuối cùng, đây cũng là một công cụ mang tính khách quan, việc quản lý và xác định chiến lược kinh doanh cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nữa. Vì vậy, bạn cũng không nên quá tập trung vào cách phân tích SWOT đưa ra mà hãy nhìn nhận một cách toàn diện từ mọi điều mà bạn cảm nhận.