Câu chuyện kinh doanh

Trong kinh doanh, lợi nhuận không chỉ đơn giản là doanh thu trừ đi chi phí. Để đánh giá chính xác hiệu quả hoạt động, doanh nghiệp cần quan tâm đến lợi nhuận thuần. Vậy lợi nhuận thuần là gì, công thức tính ra sao và làm thế nào để tối ưu? Cùng khám phá ngay trong bài viết dưới đây!

I. Lợi nhuận thuần là gì?

Lợi nhuận thuần (Net Profit) hay còn gọi là lợi nhuận ròng hoặc lãi thuần, là khoản lợi nhuận cuối cùng doanh nghiệp thu được sau khi đã khấu trừ toàn bộ chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh. Các khoản trừ bao gồm giá vốn hàng bán, chi phí tài chính, chi phí vận hành, chi phí quản lý doanh nghiệp và thuế.

Lợi nhuận thuần là chỉ số quan trọng  trong việc đánh giá hiệu quả kinh doanh, phản ánh cả lợi nhuận từ hoạt động sản xuất, dịch vụ lẫn các khoản đầu tư tài chính. Lợi nhuận thuần cũng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tái đầu tư, mở rộng quy mô và gia tăng giá trị doanh nghiệp trong dài hạn.

Lợi nhuận thuần là gì?

Lợi nhuận thuần là gì? 

II. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh là gì?

Lợi nhuận thuần cho biết doanh nghiệp thực sự kiếm được bao nhiêu sau khi trừ hết mọi chi phí. Con số này giúp đánh giá hiệu quả kinh doanh, khả năng kiểm soát chi phí và mức độ cạnh tranh trên thị trường. Nếu lợi nhuận thuần cao, chứng tỏ doanh nghiệp có nền tảng tài chính tốt, dễ mở rộng. Ngược lại, nếu con số này thấp hoặc âm, đó là dấu hiệu cần xem xét lại chiến lược kinh doanh để cắt giảm chi phí và tối ưu lợi nhuận. 

Đối với cổ đông và nhà đầu tư, lợi nhuận thuần đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá giá trị doanh nghiệp. Tình hình tài chính ổn định giúp thu hút dòng vốn và gia tăng giá trị cổ phần, trong khi mức lợi nhuận thấp có thể ảnh hưởng đến niềm tin của đối tác và khách hàng.

Lợi nhuần thuần từ hoạt động kinh doanh là gì

Lợi nhuần thuần từ hoạt động kinh doanh là gì?

>> Xem thêm: Tỷ suất lợi nhuận gộp là gì? Ý nghĩa và công thức tính chuẩn xác

III. Sự khác nhau giữa lợi nhuận thuần và lợi nhuận gộp

Lợi nhuận thuần và lợi nhuận gộp là hai thuật ngữ hoàn toàn khác nhau nhưng nhiều người vẫn hay nhầm lẫn giữa chúng. Dưới đây là bảng phân biệt chỉ ra rõ sự khác nhau của hai chỉ số này:


Lợi nhuận thuần

Lợi nhuận gộp

Khái niệm

Phần lợi nhuận thực tế doanh nghiệp thu được sau khi trừ hết các loại chi phí, bao gồm chi phí vận hành, thuế và các khoản khác.

Lợi nhuận có được từ doanh thu sau khi trừ đi chi phí sản xuất trực tiếp, chưa bao gồm các khoản chi phí vận hành khác.

Mức độ chi phí

Tính toán toàn bộ chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh, từ sản xuất, bán hàng đến quản lý doanh nghiệp.

Chỉ xét đến chi phí liên quan trực tiếp đến sản phẩm hoặc dịch vụ, không tính chi phí quản lý và vận hành chung.

Mức độ tổng thể

Đánh giá tổng thể hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp trong một kỳ báo cáo.

Đánh giá lợi nhuận của từng sản phẩm hoặc dịch vụ riêng lẻ.

Tầm quan trọng

Là chỉ số quan trọng để đánh giá khả năng sinh lời, giúp doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược tài chính phù hợp.

Cho thấy khả năng kiểm soát chi phí sản xuất và định giá sản phẩm hợp lý, ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh.

IV. Công thức tính lợi nhuận thuần

Dưới đây là công thức tính lợi nhuận thuần và công thức tính tỷ suất lợi nhuận thuần: 

4.1. Công thức tính lợi nhuận thuần

Công thức tính lợi nhuận thuần sẽ là:

Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh = Doanh thu thuần - Giá vốn hàng hóa + (Doanh thu hoạt động tài chính - Chi phí tài chính) - (Chi phí bán hàng + Chi phí quản lý doanh nghiệp).

Hoặc:

Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh = Doanh thu thuần - Giá thành toàn bộ sản phẩm hàng hóa tiêu thụ được trong kỳ.

Trong đó:

  • Doanh thu thuần là khoản doanh thu thu được từ việc bán hàng và cung cấp dịch vụ sau khi đã trừ đi những khoản giảm trừ như: Các khoản giảm giá hàng bán, thuế tiêu thụ đặc biệt, hàng bán bị trả lại, chiết khấu thương mại và thuế xuất nhập khẩu.

  • Giá vốn hàng hóa: Là toàn bộ khoản chi phí bỏ ra để cấu thành nên sản phẩm;

  • Các chi phí khác bao gồm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí vận chuyển và chi phí thuê nhân công trực tiếp.

  • Doanh thu hoạt động tài chính sẽ bao gồm lãi vay tài chính, những khoản thu phát sinh từ tiền bản quyền, cổ tức hoặc tiền lãi từ việc cho vay vốn, lợi nhuận được chia trong quá trình hoạt động kinh doanh thông thường của doanh nghiệp.

  • Chi phí tài chính sẽ là các khoản chi phí phục vụ cho hoạt động tài chính.

4.2. Công thức tính tỷ suất lợi nhuận thuần

Tỷ suất lợi nhuận thuần (Net Profit Margin) phản ánh mức độ hiệu quả trong việc chuyển đổi doanh thu thành lợi nhuận sau thuế trong một khoảng thời gian nhất định. Chỉ số này cho biết mỗi đồng doanh thu mang lại bao nhiêu lợi nhuận thực tế cho doanh nghiệp.

Doanh nghiệp luôn hướng đến việc duy trì tỷ suất lợi nhuận thuần ở mức cao, ít nhất phải dương để đảm bảo hoạt động kinh doanh có lãi. Nếu chỉ số này âm, tức là doanh thu không đủ bù đắp chi phí, doanh nghiệp sẽ rơi vào trạng thái thua lỗ.

Công thức tính tỷ suất lợi nhuận thuần là:

Tỷ suất lợi nhuận thuần = Lợi nhuận sau thuế / Doanh thu thuần

V. Nguyên tắc tối ưu lợi nhuận thuần

Dưới đây là những nguyên tắc tối ưu lợi nhuận thuần mà các chủ doanh nghiệp cần phải biết:

5.1. Giải quyết được bài toán tài chính: Thu - Chi > 0

Muốn hoạt động kinh doanh có lãi thì tất cả các bài toán tài chính đều quy về các dạng như: Doanh thu - Chi phí, Nguồn thu - Vốn đầu tư, Lợi nhuận = Doanh thu - Chi phí, Thu nhập ròng = Thực Thu - Thực Chi,... Để có thể đảm bảo hiệu quả được điều này thì doanh nghiệp cần phải lưu ý những nguyên tắc cụ thể sau đây:

  • Quản lý nguồn Thu - Chi căn cứ trên ước lượng và dự đoán với sự phân tích đầy đủ để có thể thấy được hết nguồn thu, và cắt giảm được chi phí;

  • Thường xuyên kiểm soát công nợ, chặt chẽ và có chính sách xử lý nợ phù hợp để tránh dẫn đến mất khả năng thanh toán và tăng chi phí lãi vay.

  • Nghiêm túc kiểm soát chặt chẽ vật tư hàng hóa, xuất nhập tồn kho trên đường đi và hàng gửi làm ứ đọng vốn, kết hợp với việc đẩy mạnh khả năng xoay vòng vốn lưu động.

  • Đưa ra kế hoạch tài chính rõ ràng, cụ thể để có thể kiểm soát được dòng tiền và kế hoạch thu trả nợ. 

Giải quyết được bài toán tài chính

Giải quyết được bài toán tài chính

5.2. Nắm rõ nguyên tắc thu chi để tối ưu hóa lợi nhuận

Nguyên tắc thu - chi trong doanh nghiệp cần phải đảm bảo 3 vấn đề sau đây: Có kế hoạch (Đặc biệt là kế hoạch dòng tiền), cân đối thu chi hợp lý, và thu lại vốn đầu tư (chi đầu tư và ROI).

Người đứng đầu doanh nghiệp cần phải phân biệt rõ ràng giữa đầu tư (thu chi của dự án đầu tư) và các khoản chi hoạt động sản xuất kinh doanh thường xuyên thì mới có thể đánh giá được hiệu quả đầu tư cũng như lợi nhuận của doanh nghiệp.

Trên thực tế thì hiện nay có nhiều doanh nghiệp chỉ tập trung vào những hoạt động sinh lời ngay mà đã cắt hết nhiều khoản đầu tư cho phát triển dài hạn với lý do giảm chi để cắt lỗ, mà không hiểu được rằng không đánh giá kỹ kết quả đầu tư thì sẽ dẫn đến việc doanh nghiệp không còn sản phẩm sáng tạo, hoặc không có sản phẩm mới có tính cạnh tranh.

nắm rõ nguyên tắc thu chi

Nắm rõ nguyên tắc Thu - Chi để tối ưu hóa lợi nhuận

>>> Xem thêm: Biên lợi nhuận gộp là gì? Vai trò, ý nghĩa và cách tính

5.3. Xây dựng kế hoạch tài chính để đảm bảo lưu thông dòng tiền

Việc xây dựng kế hoạch tài chính chi tiết vô cùng quan trọng đối với 1 doanh nghiệp vì điều này sẽ liên quan trực tiếp đến các mục tiêu tài chính đã xác lập cũng như cách sử dụng những nguồn lực để đạt được hiệu quả tốt các mục tiêu này.

Việc lập kế hoạch tài chính là cần dùng một số giả định như dự báo doanh thu, chi phí,... hay các báo cáo tài chính (thu nhập, dòng tiền, bảng cân đối,...) trong quá khứ để đưa ra những báo cáo tài chính trong tương lai nhằm vào những mục tiêu và ưu tiên của doanh nghiệp. 

Xây dựng kế hoạch tài chính để đảm bảo lưu thông dòng tiền

Xây dựng kế hoạch tài chính để đảm bảo lưu thông dòng tiền

5.4. Nắm rõ sức mạnh của công cụ quản trị tài chính

Excel là phương tiện có thể đáp ứng linh hoạt các yêu cầu của kế toán nhưng sẽ làm bạn tốn nhiều công sức, thời gian là dùng một phần mềm kế toán hoặc một công cụ với vai trò chuyên phân tích dữ liệu.

Các doanh nghiệp luôn tìm đến sự hỗ trợ của công cụ quản trị tài chính, phần mềm tích hợp quản lý tổng thể thay vì chỉ sử dụng một phần mềm kế toán rời rạc.

Nội dung bài viết trên đây là tổng hợp chi tiết về Lợi nhuận thuần là gì? Cách tính lợi nhuận thuần chính xác và đơn giản nhất để các bạn tham khảo. Hy vọng đây là những thông tin hữu ích mà POS365 cung cấp nhất dành cho những ai đang cần. 

>> Tìm hiểu thêm: Lợi nhuận ròng là gì? Vai trò và cách tính lợi nhuận ròng chuẩn xác