Khi thực hiện việc phân tích thị trường, các công ty khởi nghiệp thường đề cập đến TAM, SAM và SOM. Vậy những từ ngữ viết tắt này có nghĩa là gì? Tại sao nó lại có tác dụng hữu ích cho các nhà đầu tư khi đọc bản kế hoạch kinh doanh và đánh giá cơ hội đầu tư?
Định nghĩa TAM SAM SOM
TAM SAM SOM là những từ ngữ viết tắt của các tập hợp con khác nhau trong thị trường.
-
TAM (Tổng thị trường có sẵn): tổng nhu cầu thị trường về một sản phẩm hoặc dịch vụ.
-
SAM: Thị trường sẵn có nhằm phục vụ phân khúc TAM với các sản phẩm/dịch vụ nằm trong phạm vi địa lý của bạn.
-
SOM: Thị trường có thể phục vụ được, nó là một phần của SAM mà bạn có thể nắm bắt.
TAM SAM SOM có vai trò quan trọng khi lập kế hoạch kinh doanh
Ví dụ.
Giả sử bạn đang bắt đầu một chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh. TAM của bạn sẽ là thị trường nhà hàng thức ăn nhanh trên toàn thế giới. Bạn có thể mở rộng, có mặt ở mọi quốc gia và không có cạnh tranh, bạn sẽ tạo ra TAM làm doanh thu.
Tuy nhiên, điều đó hầu như không xảy ra!
Thực tế, bạn đang bắt đầu chuỗi nhà hàng của mình ở 2 vị trí lớn trong thành phố. Ước tính nhu cầu về thức ăn nhanh dựa trên: dân số, thói quen ăn uống của họ và doanh thu do các nhà hàng khác có nhân khẩu học tương tự tạo ra. Đó là Thị trường có sẵn (SAM) cho dịch vụ của bạn. Nói cách khác, nếu bạn là cửa hàng thức ăn nhanh duy nhất trong thành phố, bạn sẽ tạo ra doanh thu của SAM.
Sau một thời gian, nhà hàng của bạn có thể không phải là duy nhất trong thị trấn/thành phố đó do có nhiều cạnh tranh và các nhà hàng khác tương tự bạn mọc lên.
Như vậy, bạn có thể mong mình sẽ phục vụ được một nhỏ SAM của mình. Nhiều khả năng bạn sẽ thu hút được những người thích phục vụ đồ ăn nhanh hoặc khu văn phòng, trường học gần với nhà hàng của bạn. Đây là SOM của bạn.
Ví dụ về TAM SAM SOM đối với mô hình kinh doanh đồ ăn nhanh
Như vậy là với ví dụ trên, bạn đã có thể hiểu hơn về TAM SAM SOM. Và vì TAM SAM SOM được sử đụng nhiều trong những bản kế hoạch kinh doanh. Vậy, khi nào thì chúng trở nên quan trọng và tại sao?
Khi nào TAM SAM SOM quan trọng và tại sao?
Hãy tưởng tượng bạn đang trong vị trí của một nhà đầu tư. Bạn cần phải mang lại lợi nhuận mục tiêu cho các nhà đầu tư và cả việc sớm loại bỏ rủi ro đầu tư (tức là tính toán với mức vốn tối thiểu nếu công ty khởi nghiệp có thị trường) và đầu tư vào các cơ hội mang lại tiềm năng tăng giá đáng kể (tức là quy mô thị trường rất lớn).
SOM và SAM giúp giảm rủi ro đầu tư trong khi TAM cho phép đánh giá tiềm năng tăng giá.
Thị trường có thể đạt được (SOM) là mục tiêu ngắn hạn của bạn và do đó là mục tiêu quan trọng nhất: nếu bạn không thể thành công trên một phần nhỏ thị trường thì bạn sẽ không bao giờ chiếm được một phần lớn thị trường toàn cầu.
TAM SAM SOM giúp các nhà đầu tư biết tiềm năng kinh doanh, tăng trưởng của bạn
Để trở thành hiện thực, SOM cần có các yếu tố:
-
Sản phẩm của bạn: mọi người sẽ muốn mua hàng hóa/dịch vụ của bạn.
-
Kế hoạch tiếp thị của bạn và các kênh phân phối: bạn có một kế hoạch rõ ràng để tiếp cận một phần lớn khách hàng mục tiêu của mình.
-
SAM của bạn và sức mạnh của đối thủ cạnh tranh: rất có thể bạn sẽ không chiếm được 50% thị phần trong vòng 6 tháng. Do đó, SOM của bạn cần phải là một phần phù hợp với thị trường SAM của bạn.
Đối với các nhà đầu tư, SOM của bạn có nghĩa là các nhà đầu tư trước hết sẽ ít gặp rủi ro. SAM hoạt động như một biện pháp kiểm tra để đánh giá khả năng đạt được thị phần và đại diện cho tiềm năng tăng trưởng ngắn hạn của doanh nghiệp bạn.
Nếu bạn có thể cung cấp SOM đúng kế hoạch đưa ra thì doanh nghiệp của bạn trở nên đáng tin cây. Với các tiềm lực lớn hơn, bạn có tăng thị phần và đạt được thâm nhập hơn của SAM, điều này sẽ mang lại lợi tức đầu tư tốt.
Hãy lên chiến lược và từng bước đạt được SOM, SAM, TAM
Và sau đó là Tổng thị trường có sẵn (TAM). Khi bạn đã chứng minh được khả năng thâm nhập thị trường địa phương và bỏ rủi ro đầu tư, nhà đầu tư có thể bắt đầu xem xét cách bạn có thể mở rộng và tăng khả năng thâm nhập của công ty trong TAM.
Như bạn có thể thấy TAM SAM SOM có nhiều mục đích khác nhau: SOM chỉ ra tiềm năng bán hàng trong ngắn hạn, SOM/SAM là thị phần mục tiêu, và TAM là tiềm năng trên quy mô lớn. Tất cả đều đóng một vai trò quan trọng trong việc đánh giá một cơ hội đầu tư và trọng tâm phải là nhận được những con số chính xác nhất chứ không phải là những con số lớn nhất có thể.
Với những kiến thức POS365 mang đến, mong rằng các bạn sẽ hiểu rõ hơn về những từ viết tắt TAM SAM SOM này. Nếu bạn thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ và nếu còn bất kỳ câu hỏi hay liên hệ nào, hãy để lại trong bình luận ở bên dưới nhé!
